Bệnh zona thần kinh là một bệnh do cùng một loại virus gây bệnh thủy đậu có tên gọi là Varicella gây nên. Bị zona thần kinh không gây nguy hiểm cho người bệnh, tuy nhiên nếu không được chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiều biến chứng. Sau đây là một số câu hỏi thường gặp về bệnh zona thần kinh:
1. Zona thần kinh và giời leo có khác nhau không?
Có rất nhiều người da bị tổn thương nghiêm trọng do nhầm lẫn zona thần kinh với các vết thương khác như giời leo nên chủ quan và “tự xử”. Việc này có thể khiến bệnh ngày một nặng, vết loét phát triển rộng hơn,… nhẹ thì để lại các vết sẹo thâm lớn, nặng thì có thể gây biến chứng nguy hiểm tới tính mạng.
- Giời leo (hay còn gọi là bọ giời): Hiện tượng này do một dạng côn trùng khi tiếp xúc với da để lại chất dịch acid photpho hữu cơ làm bỏng da, gây đỏ sưng, nóng rát… Vị trí xuất hiện đa dạng và chúng có nhiều hình dạng khác nhau chứ không cố định thành vệt giống zona.
- Zona: Khác với giời leo, nguyên nhân của bệnh zona thần kinh là do tái hoạt động của virus gây bệnh thủy đậu.. Vị trí xuất hiện của bệnh này đa phần chỉ ở một bên cơ thể như lưng, ngực, mặt… Biểu hiện thường thấy là những vệt phát ban trên da kèm theo các triệu chứng đặc trưng như: Đau, rát, ngứa.
2. Đối tượng dễ mắc zona thần kinh
Bất cứ ai cũng có thể mắc zona thần kinh, tuy nhiên, những đối tượng dưới đây sẽ tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
- Người lớn tuổi: Bệnh zona thường gặp nhất ở người độ tuổi khoảng 35 trở lên. Nguy cơ này tăng cao theo tuổi tác.
- Người có sức đề kháng kém, hệ miễn dịch suy yếu: Trẻ em suy dinh dưỡng, những người bị bệnh ung thư, HIV/AIDS,… có nguy cơ cao mắc bệnh zona thần kinh.
- Bệnh nhân đang điều trị ung thư: Xạ trị hoặc hóa trị có thể làm giảm sức đề kháng của bệnh nhân và đây là điều kiện thuận lợi cho virus Varicella-Zoster tái hoạt.
- Người đang sử dụng thuốc để ngăn thải ghép: Loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh nếu sử dụng lâu dài.
3. Bệnh zona thần kinh có lây không?
Khi bị zona, người bệnh thường ngứa rát, xuất hiện những vết mụn nước và phồng rộp theo đường dây thần kinh dưới da khiến họ có cảm giác đau rát, khó chịu và không muốn để người khác biết. Nhiều người thắc mắc không biết bệnh zona thần kinh có bị lây không? Câu trả lời là có, bệnh zona rất dễ lây, nhất là với những người có hệ miễn dịch và sức đề kháng kém. Vậy bệnh zona thần kinh lây như thế nào?
4. Bệnh zona thần kinh lây qua đường gì?
Người bị zona có thể truyền virus cho những người chưa mắc thủy đậu bao giờ vì những đối tượng này không có kháng thể chống virus. Bệnh lây lan qua những con đường:
✧ Tiếp xúc trực tiếp
Tiếp xúc trực tiếp với người bị zona là con đường lây bệnh nhanh nhất. Đối tượng chủ yếu là những người thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp. Ngay cả khi virus zona thần kinh mới khởi phát ở dạng mụn nước phồng rộp thì chỉ cần một tiếp xúc rất nhỏ cũng khiến dịch tiết từ những mụn nước này dính vào người khác và lây bệnh.
✧ Sử dụng chung đồ dùng với người bị zona
Dùng chung vật dụng với người bệnh cũng khiến chúng ta bị lây bệnh zona, bởi virus zona cư trú ở khăn mặt, cốc, gối, chăn rất dễ lây bệnh cho người tiếp xúc với chúng.
Đó là 2 con đường lây nhiễm chủ yếu của bệnh zona thần kinh, cho đến nay người ta thấy rằng, khi vảy zona đã đóng cứng, không còn vết rộp và có nước thì bệnh sẽ không lây lan, hoặc nếu vết thương được che phủ bằng vải thì không lây. Hoặc trường hợp lây nhiễm qua nước bọt hoặc hô hấp cũng không thấy có nhưng không có nghĩa là không có khả năng. Chính vì thế, các bạn nên cẩn thận, nhất là những đối tượng chưa bị thủy đậu bao giờ.
5. Bệnh zona thần kinh cần kiêng gì?
Để bệnh zona thần kinh nhanh khỏi, ngoài hiểu được cách điều trị bệnh, bạn cũng nên nắm rõ bệnh zona thần kinh nên kiêng gì. Dưới đây sẽ là những gợi ý cho bạn về thắc mắc bị zona thần kinh kiêng gì trong sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng:
✧ Bị zona thần kinh nên kiêng gì trong chế độ sinh hoạt?
Phần lớn các trường hợp bị zona thần kinh đều thuyên giảm nhanh sau khi điều trị. Tuy nhiên, để tăng tốc độ hồi phục và giảm nguy cơ phát sinh biến chứng, bạn nên biết được zona thần kinh cần kiêng gì trong sinh hoạt hàng ngày để giảm triệu chứng và rút ngắn thời gian nhiễm bệnh. Dưới đây là giải đáp cho câu hỏi bệnh zona thần kinh kiêng gì bạn cần lưu ý:
- Kiêng chà xát và gãi lên vùng da tổn thương,
- Luôn giữ tinh thần thoải mái, tránh tình trạng stress.
- Không mặc quần áo chật và bó sát làm tăng ma sát lên da, khiến mụn nước vỡ, lở loét và viêm nhiễm.
- Không sử dụng các chất kích thích.
✧ Bệnh zona thần kinh kiêng ăn gì để bệnh không tiến triển nặng?
Bị zona thần kinh kiêng ăn gì để bệnh không diễn tiến nặng? Đó là 4 nhóm thực phẩm sau:
- Thực phẩm giàu axit amin arginine: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những thực phẩm giàu arginine, ít lysine có khả năng thúc đẩy sự phát triển của virus gây bệnh zona. Do đó, cần loại bỏ nhóm thực phẩm này trong các bữa ăn hàng ngày của người bị zona thần kinh để đạt hiệu quả cao trong việc điều trị bệnh.
- Ngũ cốc tinh chế: Ngũ cốc tinh chế là loại thực phẩm đường huyết cao mà cơ thể rất dễ hấp thụ. Nên khi ăn nhóm thực phẩm này rất có thể làm đột biến lượng đường trong máu dẫn đến rối loạn điện giải và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, khiến vết thương do virus zona gây ra khó lành lại hơn.
- Đồ uống có cồn, ga: Đồ uống có cồn như rượu bia, nước giải khát là thủ phạm ngăn chặn hệ thống miễn dịch, làm virus gây bệnh zona lây lan, phát triển mạnh hơn, khiến trẻ đau đớn, mệt mỏi. Bởi vậy, dù là trẻ nhỏ hay người lớn mắc bệnh zona thần kinh thì cũng cần tuyệt đối nói không với bia rượu.
- Thực phẩm chế biến sẵn: Đồ ngọt, đồ uống giàu carbohydrate, các thực phẩm chiên rán nhiều giàu mỡ là đáp án cho câu hỏi bị zona thần kinh nên kiêng ăn gì. Vì đây là nhóm thực phẩm chứa ít vitamin và khoáng chất nhưng lại giàu chất béo nên khi sử dụng, virus gây bệnh zona có thể phát triển mạnh hơn, khiến bệnh trầm trọng, kéo dài dai dẳng.
6. Bị zona nên ăn gì?
Bên cạnh việc chú ý đến vấn đề kiêng khem, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bệnh nhân bị zona nên bổ sung một số thực phẩm giàu kẽm, lysine, vitamin C, vitamin B6, B12 và cam thảo trong chế độ ăn hàng ngày để đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể, đồng thời hỗ trợ quá trình điều trị được nhanh chóng, hiệu quả hơn. Cụ thể, người bị zona nên sử dụng những thực phẩm sau:
- Thực phẩm giàu lysine: Khác với arginine, lysine có tác dụng làm giảm sự tăng trưởng của virus gây ra zona thần kinh, tăng sức đề kháng cho người bệnh. Sữa và các chế phẩm từ sữa, cá, đậu, pho mát, thịt gà là những thực phẩm giàu lysine cần bổ sung vào cơ thể người bị zona.
- Thực phẩm giàu kẽm và vitamin C: Vitamin C và kẽm rất hiệu quả trong việc chữa trị zona vì nó làm tăng sức đề kháng, giúp người bệnh nhanh phục hồi. Đây chính là lý do mà người mắc bệnh này được khuyến khích nên ăn các loại rau quả màu xanh lá, cam, ớt, dâu tây và khoai tây. Ngoài ra, các loại ngũ cốc giàu kẽm, thịt đỏ và một số loại đậu cũng rất tốt cho người bị zona.
- Vitamin B6, B12: Nếu muốn bệnh zona thần kinh nhanh khỏi thì bạn đừng quên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin B6, B12 như: Chuối, sữa và sữa chua, cá ngừ, ngũ cốc, khoai lang, khoai tây, sò và gan… để tăng cường hệ miễn dịch.
- Tỏi: Tỏi là thực phẩm chuyên được dùng để chữa các bệnh nhiễm trùng nói chung và zona nói riêng. Tỏi có tính sát khuẩn mạnh mẽ, có thể ngay lập tức làm dịu các nốt zona. Người mắc zona có thể kết hợp ăn và bôi tỏi để đạt hiệu quả cao hơn.
Hy vọng qua bài viết, các bạn đã biết được các thông tin về zona thần kinh và cách điều trị bệnh. Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin hữu ích về bệnh zona thần kinh thông qua bài viết:
