CỔ HỌNG BỊ KHÔ VÀ CÓ ĐỜM: NGUYÊN NHÂN DO ĐÂU, ĐIỀU TRỊ THẾ NÀO?

Cảm giác họng bị khô, đau rát kèm theo đờm thường là vấn đề nhẹ của đường hô hấp trên. Tuy nhiên đây cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó. Vì vậy, cần phải tìm hiểu nguyên nhân làm cho cổ họng bị khô và có đờm để có cách chữa trị phù hợp.

Mời bạn cùng Thuần mộc tìm hiểu qua những thông tin được tổng hợp trong bài viết sau.

Những nguyên nhân nào làm cho cổ họng bị khô và có đờm?

Tình trạng cổ họng khô và có đờm thường là do 3 nguyên nhân lớn sau gây ra:

1. Các bệnh lý khiến cổ họng bị khô và có đờm

Cổ họng bị khô , có đờm có thể là dấu hiệu cảnh báo, bạn đã, đang hoặc sắp gặp phải các vấn đề sức khỏe sau:

• Cảm lạnh: Đây là nguyên nhân thường gặp, trực tiếp làm cho bạn bị khô cổ họng, có đờm. Triệu chứng bệnh cảm lạnh đặc trưng bao gồm: đau rát họng, hắt hơi, sổ mũi, ho. Cổ họng đau rát càng trở nên khô hơn khi bạn bị nghẹt mũi phải thở bằng miệng. Đờm sinh ra tại chỗ do họng bị viêm hoặc do nước mũi chảy xuống họng gây ra.
• Cảm cúm: Cũng như cảm lạnh, cảm cúm do virus gây ra và có những triệu chứng tương tự. Ngoài ra, khi bị cúm, người bệnh thường bị sốt, cảm thấy chói mắt và chảy nước mắt sống, đau đầu, nhức mũi, đau họng và mệt mỏi hơn hẳn. Khi nhận thấy cổ họng bị khô và có đờm, bạn có thể nghĩ rằng đây là dấu hiệu báo trước bệnh cảm cúm sắp “ghé thăm” và làm phiền bạn.
• Viêm mũi dị ứng: Bụi, bào tử nấm mốc, phấn hoa, lông vật nuôi… là những thành phần thường gặp trong không khí, nhất là khi tiết trời hanh khô. Nhưng đôi khi, hệ miễn dịch lại có những phản ứng thái quá, gây ra các triệu chứng viêm mũi dị ứng như sổ mũi, ngứa mắt, nghẹt mũi, hắt hơi và tăng áp lực xoang. Tình trạng nghẹt mũi và chảy nước mũi sẽ dẫn đến hiện tượng cổ họng có đờm và bị khô.
• Viêm họng liên cầu khuẩn: Đây là một bệnh lý do vi khuẩn gây ra, làm cho cổ họng bị sưng đỏ và đau. Có thể có những bợt trắng hoặc mủ trên họng và amidan nếu bị nặng. Người bệnh cũng thường bị sốt. Đôi khi bệnh chỉ có triệu chứng nhẹ như đau họng, cổ họng bị khô rát và có một ít chất nhầy giống như đờm.
• Bệnh bạch cầu đơn nhân: Bệnh bạch cầu đơn nhân do virus gây ra. Tuy không quá nguy hiểm nhưng bệnh vẫn có nguy cơ dẫn đến những biến chứng như thiếu máu tán huyết tự miễn, vỡ lá lách, viêm cơ tim… Ngoài việc cổ họng bị khô và có đờm, bạn nên cẩn trọng và đi khám nếu thấy xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, đau họng, đau đầu, sốt, phát ban, sưng hạch bạch huyết, amidan sưng và có lớp phủ màu trắng hoặc vàng…
• Trào ngược dạ dày thực quản: Bệnh lý đường tiêu hóa này làm cho axit dạ dày thường xuyên trào ngược lên thực quản, gây kích ứng và làm cho cổ họng bị khô và có đờm, có cảm giác vướng họng. Bạn không nên nhầm lẫn với những nguyên nhân gây viêm họng khác nếu có các triệu chứng như thường xuyên ợ nóng, ợ chua, nóng rát vùng thượng vị, cảm giác vướng víu, khó nuốt khi ăn uống.
• Thở bằng miệng khi ngủ: Thói quen vô thức này có thể là hậu quả của nghẹt mũi mạn tính do viêm xoang, viêm mũi mạn tính, dị hình vách ngăn mũi, polyp, khối u ở mũi hoặc hội chứng ngưng thở khi ngủ. Ngoài việc bị khô cổ họng và có đờm, bạn cũng sẽ thấy hơi thở có mùi hôi khi thức dậy và mệt mỏi uể oải do ngủ không ngon.

2. Thói quen xấu khiến khô cổ họng và có đờm

• Không uống đủ nước: Uống không đủ nước sẽ làm giảm tiết nước bọt và chất nhầy trên bề mặt niêm mạc họng, dẫn đến khô cổ họng. Những dấu hiệu khác cho thấy cơ thể bị thiếu nước bao gồm nước tiểu sậm màu, mệt mỏi, hoa mắt và thường xuyên thấy khát nước. Việc uống đủ nước sẽ giúp cải thiện tình trạng cổ họng bị khô và có đờm gây cảm giác vướng víu một cách đáng kể.
• Tiêu thụ các thức uống gây mất nước: Caffeine trong trà, cà phê sẽ làm bạn đi tiểu nhiều hơn, do đó nếu không chú ý uống bù nước sẽ dễ làm cho cơ thể bị thiếu nước. Bên cạnh đó, cồn trong bia, rượu lại không chỉ gây bài tiết nhiều nước tiểu, mà còn ảnh hưởng trực tiếp lên niêm mạc họng, làm cho cổ họng bị khô, đôi khi gây đau rát và có đờm.
• Hút thuốc: Các hóa chất trong khói thuốc thường tác động trực tiếp vào đường hô hấp trên gây ra tình trạng cổ họng bị khô, có đờm, cùng với nhiều vấn đề sức khỏe khác.

3. Những yếu tố từ môi trường

Bạn cũng có thể bị khô họng, có đờm do các yếu tố sau:

• Thời tiết hanh khô
• Không khí trong phòng bị khô do máy lạnh
• Hít phải khói bụi, hóa chất, chất tạo mùi hương, chất tẩy rửa…

Cổ họng bị khô và có đờm: Cần làm gì để giảm nhẹ triệu chứng?

Khi cổ họng bị khô , có đờm khiến bạn khó chịu, hãy áp dụng các biện pháp được gợi ý dưới đây để giảm nhẹ triệu chứng:

Dùng thuốc để cải thiện tình trạng cổ họng bị khô và có đờm do bệnh lý

Những loại thuốc kháng viêm, giảm đau, hạ sốt không kê đơn như ibuprofen, paracetamol có tác dụng làm giảm đau họng, nghẹt mũi, chảy nước mũi do cảm lạnh, cảm cúm, viêm mũi dị ứng và viêm họng do liên cầu khuẩn thể nhẹ.

Ngoài ra, bạn có thể dùng thuốc xịt thông mũi để hạn chế tình trạng thở bằng miệng gây khô họng. Việc dùng viên ngậm viêm họng cũng giúp giảm nhẹ triệu chứng cổ họng bị khô và có đờm.

Tuy nhiên, nếu bệnh nặng với các triệu chứng sốt cao, cổ họng viêm đỏ, sưng hạch, khó thở, đờm có lẫn máu… bạn cần nhanh chóng đi khám để được điều trị đúng bệnh.

Tình trạng bị khô cổ họng và có đờm do trào ngược dạ dày thực quản sẽ được điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa. Các loại thuốc thường được kê đơn bao gồm thuốc trung hòa, kháng axit hoặc điều hòa vận động thực quản. Bạn cũng cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ về những thay đổi cần thiết trong lối sống để điều trị bệnh thành công.

Nếu cổ họng bị khô và có đờm do thở bằng miệng khi ngủ, cần tìm ra nguyên nhân chính xác của thói quen này. Viêm xoang và polyp mũi sẽ được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật tùy vào tình trạng bệnh. Đối với chứng ngưng thở khi ngủ, cần thay đổi lối sống, đặt các thiết bị hỗ trợ thở trong miệng, dùng máy thở áp lực dương hay tiểu phẫu làm thông đường hô hấp tùy thuộc vào tình trạng của mỗi bệnh nhân.

Lối sống, sinh hoạt

Đa số những trường hợp cổ họng bị khô và có đờm thông thường sẽ dần biến mất nhờ những thay đổi nhỏ trong sinh hoạt như:

• Uống đủ nước, trung bình 1.5 – 2 lít/ngày hoặc nhiều hơn nếu bạn ra nhiều mồ hôi hoặc bị sốt, tiêu chảy, nôn…
• Súc họng bằng nước muối 2 lần/ngày giúp làm dịu cổ họng và sạch đờm
• Sử dụng máy làm ẩm hoặc đặt một chậu nước nhỏ trong phòng có máy lạnh hoặc những ngày khô hanh
• Thường xuyên vệ sinh nhà cửa để hạn chế nguy cơ vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài, vệ sinh tay sau khi chạm vào các bề mặt công cộng, hạn chế đưa tay lên mặt
• Tránh rượu, bia và các thức uống chứa caffeine, không hút thuốc
• Ăn uống điều độ, nghỉ ngơi và vận động hợp lý để nâng cao sức đề kháng
• Tránh đến những nơi không khí ô nhiễm, nhiều khói, bụi, hóa chất
• Làm dịu cổ họng với những thức uống ấm như trà mật ong, trà gừng, trà hoa cúc…

Nếu tình trạng cổ họng bị khô và có đờm vẫn không được cải thiện sau 2 tuần hoặc có những triệu chứng không bình thường khác, bạn cần đi khám bác sĩ để tìm ra đúng nguyên nhân và cách chữa trị hiệu quả, dứt điểm.