NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ BỆNH MỀ ĐAY DA VẼ NỔI

Mề đay da vẽ nổi là một trong những loại mề đay thường gặp nhưng nhiều người ít quan tâm đến. Bệnh gây ngứa khó chịu, da nổi sẩn phù, những vết hằn sau khi gãi, miết ảnh hưởng tới thẩm mỹ. Mề đay thường tái phát dai dẳng nhiều lần gây bất tiện trong công việc và cuộc sống. Vậy, mề đay vẽ nổi có chữa được không? Chữa bằng cách nào an toàn, hiệu quả? Thông tin chi tiết sẽ được cung cấp đầy đủ trong nội dung dưới đây.

Mề đay da vẽ nổi là gì?

Mề đay vẽ nổi còn được biết tới là bệnh da vẽ nổi là bệnh lý về da sau khi gãi, cào, miết da sẽ nổi những vết hằn trên da. Đây là dạng mề đay vật lý chủ yếu xảy ra do sự rối loạn chức năng da. Theo thống kê  có khoảng 2 – 5 % dân số thế giới mắc chứng mề đay vẽ nổi. 

Cũng giống như mề đay mẩn ngứa thông thường, bệnh mề đay da vẽ nổi không có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác. Nguyên nhân chủ yếu khởi phát bệnh là do cơ địa nhạy cảm, thể trạng yếu và sự rối loạn chức năng tạng can của cơ thể người bệnh. Do đó những người nếu có tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân bị da vẽ nổi có thể yên tâm vì bệnh không có nguy cơ lây nhiễm.

Tuy không lây lan sang người khác nhưng nếu không được điều trị hiệu quả, mề đay vẽ nổi thường tái phát liên tục. Mỗi lần tái phát bệnh sẽ nặng hơn 1 chút và phạm vi da bị mẩn ngứa rộng hơn, xuất hiện ở nhiều vị trí hơn. Do đó, người bệnh nên chủ động điều trị sớm bằng phương pháp phù hợp để hạn chế bệnh lan rộng.

Nguyên nhân gây mề đay da vẽ nổi

Các chuyên gia y tế cho rằng bệnh mề đay da vẽ nổi là một phản ứng dị ứng khi các kháng thể đặc hiệu là IgE và IgM được giải phóng để đáp ứng với các kích ứng, gãi hoặc áp lực trên da. Những yếu tố được cho là nguyên nhân của chứng mề đay này bao gồm:

• Căng thẳng, áp lực
• Tiền sử dị ứng
• Cọ xát quá mức
• Nhiễm trùng
• Một số loại thuốc, bao gồm cả penicillin
• Tập thể dục

Mặc dù các nhà khoa học không tìm được nhiều sự liên kết giữa mề đay da vẽ nổi và di truyền, nhưng 14% những người bệnh được khảo sát trong nghiên cứu gần đây cho thấy gia đình có người từng mắc bệnh lý này.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ bị mề đay da vẽ nổi

Bạn có nguy cơ bị mề đay da vẽ nổi nếu thuộc một trong những tình trạng sau:

• Có làn da khô
• Có tiền sử mắc bệnh viêm da
• Thanh thiếu niên
• Thường xuyên bị trầy xước da
• Bệnh tuyến giáp
• Rối loạn thần kinh hoặc bệnh lý bên trong có thể gây ngứa da

Triệu chứng mề đay da vẽ nổi

Các triệu chứng bệnh xuất hiện sau khi da bị tác động bởi các nguyên nhân khoảng 5-7 phút. Các triệu chứng rất đặc trưng bao gồm:

• Đỏ da
• Đường hoặc dấu vết nổi trên da
• Phát ban, mề đay
• Ngứa, sưng hoặc viêm

Triệu chứng thường kéo dài trong khoảng 30 phút, tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp hiếm gặp, triệu chứng kéo dài hơn vài ngày hoặc vài tháng, nhiều năm. Thời tiết nóng, lạnh, khô hay nước nóng,..có thể khiến cho triệu chứng nghiêm trọng hơn.

Mề đay da vẽ nổi có nguy hiểm không?

Theo bác sĩ Nguyễn Lệ Quyên, Trưởng khoa da liễu Trung tâm Thuốc dân tộc, bệnh mề đay da vẽ nổi về bản chất không nguy hại tới tính mạng của người bệnh. Một số trường hợp bị nhẹ bệnh sẽ đột ngột khởi phát rồi sau 24 giờ tự biến mất các triệu chứng. 

Tuy nhiên nhiều trường hợp do cơ địa quá nhạy cảm, sức khỏe yếu hoặc mắc một số bệnh lý khác mà da vẽ nổi mẩn sẽ kéo dài dai dẳng, liên tục tái phát. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe cũng như chất lượng sống của người bệnh. 

Cách chẩn đoán mề đay vẽ nổi

Mề đay da vẽ nổi nếu tái phát thường xuyên sẽ khiến người bệnh mệt mỏi, bứt rứt với những cơn ngứa, suy nhược cơ thể. Phản xạ ngứa gãi liên tục sẽ khiến da bị kích ứng quá mức có thể bị thâm sạm, dày sừng ảnh hưởng tới thẩm mỹ, khiến người bệnh lo lắng. Do đó thay vì chủ quan người bệnh ngay sau khi thấy xuất hiện triệu chứng cần đi thăm khám tại các cơ sở Y tế để được chẩn đoán bệnh sớm, có phác đồ điều trị kịp thời.  

Bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm da để xác định mề đay da vẽ nổi. Họ sẽ dùng dụng cụ đè lưỡi vẽ một đường lên cánh tay hoặc lưng. Nếu một đường đỏ, sưng hoặc vết hằn xuất hiện thì bạn bị bệnh mề đay da vẽ nổi.

Các phương pháp điều trị mề đay da vẽ nổi

Mề đay da vẽ nổi thông thường không cần phải điều trị y tế, trừ khi nó là tình trạng mạn tính. Người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp loại bỏ triệu chứng do mề đay da vẽ nổi như sau:

1. Điều trị nổi mề đay theo Tây y

Khi biểu hiện mề đay kéo dài trên 6 giờ kèm theo những cơn ngứa gãi thường xuyên, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng một số loại thuốc sau đây:

• Thuốc chống dị ứng không kê đơn như diphenhydramine (Benadryl), cetirizine (Zyrtec). Các loại thuốc này sẽ ngăn cơ thể sản xuất histamine gây ra các triệu chứng.
• Loratadine (Claritin) và fexofenadine (Allegra) là các loại thuốc kháng histamin khác nhưng nó mất nhiều thời gian để cho thấy tác dụng

Trong trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị người bệnh trị liệu bằng ánh sáng. Đây là một loại xạ trị ngoại trú được thiết kế dành riêng cho các rối loạn da, nó thường được sử dụng điều trị bệnh vẩy nến.

Người bệnh mề đay da vẽ nổi cũng được khuyến cáo nên tránh những loại thực phẩm có thể gây viêm, dị ứng như thịt đỏ, các loại đậu, sữa, trứng,… Nên thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, nhiều trái cây và rau xanh, tránh thực phẩm nhiều chất béo và dầu mỡ. Uống nhiều nước nhưng tránh rượu đồ uống nhiều đường. Nên bổ sung độ ẩm cho da bằng kem dưỡng ẩm, kem dưỡng da hoặc dầu dừa, dầu oliu.

Ngoài ra, theo National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH) có một số biện pháp giúp hỗ trợ cải thiện các triệu chứng của mề đay da vẽ nổi như: 

• Tinh dầu hoa anh thảo
• Dầu lưu ly
• Dầu cá
• Vitamin tổng hợp
• Vitamin B-6, B-12, D và E

2. Điều trị mề đay da vẽ nổi tại nhà

Những phương pháp hỗ trợ tại nhà có ưu điểm dễ thực hiện, sử dụng nguyên liệu tự nhiên dễ kiếm tìm. Tuy nhiên cách chữa này chỉ có tác dụng loại bỏ triệu chứng nhẹ, trong thời gian ngắn mà không thể điều trị dứt điểm bệnh.

Bên cạnh đó nếu không đảm bảo vệ sinh của các loại lá cây có thể mang lại tác dụng ngược. Vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào vùng da bị nổi mề gây ra tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng. Do đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo người bệnh nên chủ động điều trị mề đay da vẽ nổi bằng phương pháp chính thống. 

Một số mẹo dân gian phổ biến như sau:

• Tắm nước lá: Sử dụng các loại lá như lá sài đất, lá trà xanh, lá vòi voi, sài đất rửa sạch nhiều lần với nước. Sau đó cho vào nồi thêm nước, đun sôi. Lấy ra pha nước trắng tắm khi nước ấm sẽ giảm được những cơn ngứa của bệnh. 
• Đắp lá: Giã nát lá sài đất hoặc lá kinh giới sau đó chắt lấy nước cốt chà miết lên vùng da bị nổi mề đay. 
• Đắp khăn lạnh: Những mao mạch bị giãn vỡ cũng là nguyên nhân gây viêm và sưng da. Để khắc phục tình trạng này người bệnh có thể đắp khăn lạnh nên vùng da bị tổn thương sẽ giảm sưng, viêm đáng kể. 
• Sử dụng kem dưỡng ẩm: Thoa kem dưỡng ẩm lên vùng da bị mày đay vẽ nổi sẽ cắt được cơn ngứa ở mức độ nhẹ. Để tránh gây kích ứng bạn nên tìm chọn loại kem dưỡng được chiết xuất từ lô hội, lúa mạch, rễ cây phỉ,…

Phòng ngừa mề đay da vẽ nổi

Để ngăn ngừa mề đay bạn nên:

• Tránh sử dụng xà phòng, kem dưỡng da hoặc các sản phẩm làm da khô hoặc kích ứng
• Tránh mặc quần áo bó sát, loại vải dễ gây kích ứng như len
• Nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát
• Không nên tắm với nước quá nóng hoặc quá lạnh
• Thường xuyên sử dụng kem dưỡng ẩm
• Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nên thoa kem chống nắng khi đi ra ngoài trời
• Kiểm soát căng thẳng
• Không chà xát da

Trên đây là những thông tin về bệnh mề đay da vẽ nổi, hy vọng có thể giúp bạn hiểu biết hơn về bệnh để có thể phòng tránh và điều trị hiệu quả.