Chữa viêm da cơ địa bằng đông y là một trong những giải pháp an toàn, hiệu quả được nhiều người bệnh tin tưởng, sử dụng hiện nay. Để hiểu rõ hơn đông y chữa viêm da cơ địa như thế nào và bài thuốc đông y chữa viêm da cơ địa là gì, hãy cùng tìm hiểu thêm trong bài viết dưới đây.
1. Viêm da cơ địa là gì?
Viêm da cơ địa tên tiếng khoa học là Atopic dermatitis, đây là một căn bệnh về da liễu có liên quan đến yếu tố cơ địa với các biểu hiện đặc trưng như tình trạng da khô đỏ, ngứa, có nốt tổn thương ở dạng chàm. Bệnh có tính chất mãn tính, tái phát định kỳ vào một khoảng thời gian nhất định trong năm và thời gian bùng phát của bệnh có thể kéo dài đến hàng tháng. Phổ biến hơn cả là viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh.
2. Chữa viêm da cơ địa bằng đông y được không ?
Bệnh viêm da cơ địa là một dạng tổn thương da mãn tính có liên quan đến cơ địa dị ứng và yếu tố di truyền. Bệnh thường khởi phát từ khi còn nhỏ tuổi, bệnh rất dai dẳng và khó điều trị hoàn toàn. Theo tây y, bệnh lý viêm da cơ địa có xu hướng khởi phát mạnh khi có tiếp xúc với các yếu tố gây kích ứng như chất tẩy rửa, xà phòng, côn trùng, kim loại,… Còn đông y lại cho rằng viêm da cơ địa là hệ quả của phong hàn xâm nhập vào cơ thể, tiếp đến kết hợp với phong nhiệt gây ra tình trạng khí huyết uất kết, tích tụ lại độc tố và phát sinh các triệu chứng lâm sàng trên da. Ngoài ra, bệnh cũng có thể xảy ra do cơ thể dị ứng với thức ăn có tính “hàn”, chức năng gan thận bị suy giảm, suy nhược thể trạng, tâm trạng căng thẳng và nhiễm giun sán. Không giống với các phương thuốc tây y, các bài thuốc đông y điều trị viêm da cơ địa không những chỉ tập trung cải thiện các triệu chứng mà còn giúp điều hòa khí huyết, bồi bổ sức khỏe và giải phóng thấp nhiệt ứ trệ. So với thuốc tây, bài thuốc đông y tác động toàn diện đến căn nguyên gây bệnh và các biểu hiện lâm sàng của bệnh nên thường đem lại hiệu quả lâu dài hơn.
Hơn nữa, hầu hết các bài thuốc đông y đều sử dụng các loại thảo dược từ thiên nhiên nên rất ít gây kích ứng, độ an toàn rất cao và hầu như không gây hại lên gan hay thận nếu sử dụng trong thời gian dài. Tuy nhiên do việc tận dụng được tính tự nhiên của dược liệu nên thuốc đông y thường có tác dụng chậm hơn và phải kiên trì áp dụng trong thời gian dài thì mới có thể đạt được hiệu quả như mong đợi. Bên cạnh đó, hiệu quả của các bài thuốc đông y còn phụ thuộc vào giai đoạn bệnh, mức độ của các triệu chứng và cơ địa của từng bệnh nhân. Vì vậy, trong một số trường hợp có thể không nhận thấy được sự cải thiện trên lâm sàng khi áp dụng.
3. Những bài thuốc đông y chữa viêm da cơ địa
3.1. Bài thuốc đông y tiêu phong tán
Bài thuốc tiêu phong tán có công dụng trừ phong thấp, thanh nhiệt, chống ngứa. Bài thuốc này thường được áp dụng cho các trường hợp viêm da mẩn đỏ, có nhiều mụn nước, rỉ dịch, phù nề, đau nhói và có cảm giác hơi ngứa ngáy.
Nguyên liệu: 4 gam quốc lão, 6 gam thuyền thoái, 8 gam hắc phong tử, 8 gam phòng phong, 8 gam tri loại, 8 gam thạch cao, 10 gam tần quy, 10 gam kinh giới, 10 gam khổ sâm, 12 gam thổ phục linh, 12 gam sài đất, 12 gam tích tuyết thảo, 12 gam sinh địa, 12 gam bồ công anh, 12 gam hương truật, 12 gam kim ngân hoa.
Thực hiện:
- Làm sạch các loại dược liệu rồi cho vào nồi sắc cùng 2 lít nước cạn còn 2⁄3 ấm thì tắt bếp.
- Chắt lấy nước thuốc để uống ngày 3 lần, mỗi lần một chén sau khi ăn, phần bã bỏ đi.
3.2. Bài thuốc Thanh dinh thang
Thanh dinh thang là bài thuốc dùng được trong nhiều trường hợp như dị ứng thức ăn, dị ứng lông động vật, thay đổi thời tiết,… và cả chứng viêm da cơ địa.
Nguyên liệu: 12 gam lá đỏ, 12 gam sài đất, 12 gam mạch đông, 12 gam đẳng sâm, 12 gam rau má, 12 gam ngân hoa, 10g huyết sâm, 8 gam toái cốt tử, 8 gam hoàng liên.
Thực hiện:
- Làm sạch thảo dược sau đó cho vào ấm để sắc lấy nước uống 3 lần trong ngày, mỗi ngày dùng một thang, kiên trì thực hiện đến khi bệnh được chữa khỏi hoàn toàn.
3.3. Bài thuốc cổ truyền Kinh phòng bại độc tán
Bài thuốc với công dụng tán phong, trừ thấp, thanh nhiệt, giải độc, cải thiện nhanh các triệu chứng do viêm da gây ra.
Nguyên liệu: thuyền thoái, bạch dược, phòng phong, thương hoạt, đường quất, sà diệp sài hồ, kinh giới, độc hoạt, bạch tiên bì, ngân hoa, bồ công anh và bạch linh.
Thực hiện:
- Thảo dược đã chuẩn bị xong làm sạch rồi cho vào ấm sắc cùng 2 lít nước trong 60 phút ở lửa nhỏ rồi tắt bếp.
- Lọc nước để uống ngày 3 lần sau khi ăn, kiên trì thực hiện một thời gian đến khi bệnh khỏi hẳn là được.
3.4. Bài thuốc cao nghệ ráy dại
Sử dụng trong các trường hợp viêm da cơ địa mãn tính có tác dụng làm mềm lớp da bị sừng hóa, giảm đáng kể hiện tượng khô ráp, kích ứng, bong tróc và tình trạng dày sừng của lớp bên ngoài.
Đặc biệt, với thành phần nghệ vàng ngoài công dụng giúp giảm ngứa thì còn có thể phục hồi làn da đã bị tổn thương và hạn chế được nguy cơ để lại sẹo.
Nguyên liệu: củ ráy dại, củ uất kim, vẩy sáp ong và dầu vừng 1 chén.
Thực hiện:
- Ráy dại và uất kim đem đi làm sạch. Sau đó thái thành từng lát mỏng chừng 1 cm rồi cho dầu vừng vào nấu cho đến khi cháy đen lại thì tắt bếp.
- Tiếp tục đun hỗn hợp trên cho đến khi phần bã nổi lên mặt nước rồi đem vớt bỏ, tiếp đến cho vẩy sáp ong vào và đun cho đến khi cô đặc lại là được.
- Sử dụng hỗn hợp trên để bôi lên vùng da cần điều trị đã được vệ sinh sạch sẽ. Thực hiện thường xuyên tình trạng bệnh lý sẽ có sự chuyển biến theo hướng tích cực.
3.4. Bài thuốc Ráy dại hồng đơn cao
Củ ráy còn được biết đến với tên cái tên dã vu, đây là loại dược liệu có tính hàn, vị nhạt, có tác dụng tiêu viêm và giảm mẩn ngứa.
Nguyên liệu: Hoàng đơn, củ ráy và dầu trẩu.
Thực hiện:
- Củ ráy đem làm sạch đất cát sau đó thái thành từng lát mỏng, đổ dầu trẩu vào đun sôi cho đến khi dược liệu đã chuyển sang màu đen và nổi lên trên bề mặt.
- Vớt hết phần củ ráy ra sau đó cho hoàng đơn đã rang khô vào hỗn hợp trên và khuấy đều tay.
- Đun hỗn hợp trên cô đặc lại thành nhiệt, được hợp chất mịn ướt không dính tay là được. Có thể thêm chút nước bằng cách phun sương vào để khử chất độc, nhưng lưu ý vừa phun nước vừa khuấy hỗn hợp đều tay.
- Vệ sinh da sạch sẽ trước khi bôi thuốc ngày 1 lần để cải thiện triệu chứng ngứa rát và hạn chế được nguy cơ lây nhiễm.
3.5. Bài thuốc Tiêu độc thang
Bài thuốc áp dụng cho trường hợp cấp tính có hiện tượng bội nhiễm.
Nguyên liệu: cam thảo dây, ké đầu ngựa, diếp trời, kim ngân dây và húng trám.
Thực hiện:
- Làm sạch các loại dược liệu trên rồi cho vào ấm để sắc với lượng nước vừa đủ, đun cạn đến khi còn 2/3 thì tắt bếp.
- Lượng nước thu được chia dùng để uống trong ngày 2 đến 3 lần, kiên trì uống thuốc cho đến khi các triệu chứng được cải thiện hoàn toàn.
3.6. Bài thuốc Tán độc bổ huyết
Có tác dụng giảm huyết áp tĩnh mạch, kháng viêm áp dụng cho những trường hợp trẻ bị viêm da cơ địa. Thêm nữa, thuốc còn có công dụng khác như giải nhiệt, giải độc, trị rôm sảy, làm mát gan rất tốt.
Nguyên liệu: trúc diệp, lan tiên, sài đất, trúc căn, đan sâm và lôi công thảo.
Thực hiện:
- Đem dược liệu đi làm sạch, cho vào ấm sắc với lượng nước vừa đủ.
- Đun cho đến khi nước trong ấm cạn còn 2/3 thì dừng lại, loại bỏ phần bã, phần nước thu được dùng uống trong ngày, chia thành 2 đến 3 lần.
3.7. Bài thuốc chống khuẩn tiêu độc
Bài thuốc chống khuẩn tiêu độc cho những bệnh nhân bị viêm da cơ địa, nổi mề đay, mẩn đỏ.
Nguyên liệu: 50 gam lá nam dương sâm khô
Thực hiện:
- Đem nguyên liệu đi làm sạch để ráo nước.
- Cho lá nam dương sâm vào ấm nấu cùng 2 lít nước cạn còn 1 nửa thì tắt bếp.
- Lọc nước và chia uống 3 lần trong ngày, kiên trì thực hiện thường xuyên đến khi bệnh khỏi hoàn toàn là được.
3.8. Bài thuốc thanh nhiệt, giảm viêm
Trường hợp bị chàm hoặc viêm da cơ địa do nhiệt gây ra bạn có thể áp dụng bài thuốc này vừa cải thiện triệu chứng vừa giảm viêm nhiễm.
Nguyên liệu: thảo dược quốc thảo, thương lang chủng, kim ngân, cúc nháp và diếp hoang.
Thực hiện:
- Làm sạch các loại nguyên liệu rồi cho vào ấm để sắc cùng lượng nước vừa đủ.
- Dung dịch thu được chia uống ngày 3 lần sau khi ăn, dùng khi còn ấm để dược tính của thuốc phát huy tác dụng
3.9. Bài thuốc bôi nước lá bàng
Lá bàng có tác dụng giúp sát khuẩn vị trí da bị tổn thương, tăng cường tốc độ phục hồi của da, đẩy lùi tình trạng ngứa ngáy.
Nguyên liệu: 1 nắm lá bàng non và muối hạt.
Thực hiện:
- Lá bàng non đem rửa sạch rồi ngâm trong nước muối loãng.
- Cho lá bàng vào cối giã nát hoặc xay nhuyễn với một ít muối hạt.
- Lọc lấy phần nước cốt.
- Người bệnh lấy bông hoặc vải sạch thấm nước cốt lá bàng rồi bôi lên vị trí bị viêm da cơ địa.
Bệnh nhân nên áp dùng bài thuốc này 2 lần mỗi ngày để giảm triệu chứng của bệnh. Nếu bôi trước khi đi ngủ thì có thể để qua đêm rồi rửa sạch da bằng nước ấm vào sáng ngày hôm sau.
4. Những điều cần lưu ý khi chữa viêm da cơ địa bằng thuốc Đông y
Viêm da cơ địa rất có thể sẽ tái phát nếu gặp điều kiện phát triển thuận lợi, vì vậy bạn cần chú ý những điều sau trong quá trình điều trị bệnh:
- Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm có thành phần dịu nhẹ không gây kích ứng với da để hạn chế tình trạng da khô, nứt nẻ khi thời tiết giao mùa.
- Tránh sử dụng các loại xà phòng, mỹ phẩm, sữa tắm khi da đang bị viêm để bạn chế được các tổn thương gây ra bởi dị nguyên có điều kiện xâm nhập vào bên trong.
- Người bệnh nên tránh tắm nước quá lạnh hoặc quá nóng, và cũng không nên tắm quá lâu vì sẽ khiến da bị mất nước và bị khô.
- Người bị viêm da cơ địa nên mặc các loại quần áo rộng rãi, được may từ chất liệu cotton thoáng mát, dễ thấm hút mồ hôi để da luôn được sạch sẽ, khô thoáng.
- Tránh để tinh thần rơi vào trạng thái căng thẳng, stress quá độ sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tái phát dễ dàng hơn.
- Khi chữa viêm da cơ địa bằng Đông y người bệnh phải kiên trì thực hiện trong thời gian dài để cải thiện vùng da bị tổn thương, đảm bảo khả năng kiểm soát tình trạng bệnh lý được tốt nhất.
- Trường hợp tổn thương ngoài da lan rộng bạn cần sử dụng thuốc Tây để khắc phục nhanh triệu chứng trong thời gian ngắn nhất.
- Nên hỏi qua ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng các bài thuốc Đông y khi chữa bệnh.
- Hiệu quả của bài thuốc Đông y phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trường hợp áp dụng không đạt hiệu quả như mong đợi bạn nên thay đổi phương pháp chữa bệnh khác.
- Chú ý về chế độ dinh dưỡng khi bị viêm da cơ địa. Người bệnh nên bổ sung nhiều rau xanh, các loại vitamin C trong các loại rau củ và uống nhiều nước mỗi ngày. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm không tốt như chất kích thích, cafein, đồ cay nóng, đồ muối chua,…
Hy vọng với những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn biết cách sử dụng những bài thuốc đông y khác nhau để điều trị viêm da cơ địa sao cho hiệu quả nhất.