CẢNH GIÁC BIẾN CHỨNG MẮT, ĐAU ĐẦU DO VIÊM XOANG

Viêm xoang là một bệnh lý tai mũi họng thường gặp, gây đau nhức khó chịu và ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Hơn nữa, viêm xoang còn gây ra cả những biến chứng mắt và đau đầu.

1. Viêm xoang

Viêm xoang là hiện tượng viêm các hốc rỗng bên trong khối sọ-mặt, xảy ra khi các hốc rỗng bị bịt kín và chứa nhiều dịch mủ dẫn đến viêm lớp niêm mạc. Gây ra các triệu chứng bao gồm hắt hơi, sổ mũi, đau nhức vùng mặt,… giống với cảm lạnh.

Viêm xoang chia làm 4 loại bao gồm:

• Viêm xoang cấp: Các triệu chứng này xuất hiện đột ngột và không biến mất sau 10-14 ngày
• Viêm xoang bán cấp: Thời gian kéo dài khoảng 4-8 tuần
• Viêm xoang mãn tính: Thời gian mắc bệnh kéo dài hơn 8 tuần
• Viêm xoang tái phát: Tái phát nhiều đợt trong 1 năm

2. Nguyên nhân

Nguyên nhân dẫn tới viêm xoang là do các tác nhân gây dị ứng xâm nhập vào xoang. Viêm xoang dị ứng phụ thuộc vào các loại kháng nguyên, đặc biệt là các loại kháng nguyên mang tính chất dị ứng mạnh và lạ đối với cơ thể. Các tác nhân gây dị ứng từ môi trường sống hàng ngày và gặp phải cơ thể có cơ địa dị ứng thì bệnh sẽ xuất hiện sớm hơn, nặng hơn ví dụ như: Lông chó, lông mèo, phấn hoa, bọ, ve, bụi bẩn,….

Một số trường hợp bị viêm xoang do sử dụng thuốc xịt thông mũi quá nhiều hoặc hút thuốc lá, thuốc cũng làm tăng nguy cơ viêm xoang. Viêm xoang dị ứng ít khi có sốt trừ khi có bội nhiễm vi sinh vật.

Người có nguy cơ cao bị viêm xoang là những người bị polyp mũi hay vẹo vách ngăn mũi sẽ cản trở dẫn lưu xoang.

Viêm xoang có thể là do nhiễm vi sinh vật bao gồm: Vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng thì được gọi là viêm xoang nhiễm trùng. Viêm xoang nhiễm trùng thường có kèm triệu chứng sốt nhẹ, nhưng đôi khi có kèm theo sốt cao, rét run, đau nhức đầu,… Ngoài ra có kèm theo viêm một số bộ phận thuộc đường hô hấp khác bao gồm: Viêm amidan, mũi, họng, và có thể gây viêm tai.

Có nhiều tác nhân khác gây viêm xoang ví dụ như: Thay đổi về nhiệt độ hay áp suất không khí trong những trường hợp khi đi máy bay hoặc lặn dưới biển. Viêm xoang có thể là cấp tính, có thể là mạn tính. Nếu trong trường hợp viêm xoang mạn tính thì việc điều trị sẽ gặp khó khăn hơn và cũng có nhiều nguy cơ gây ra những biến chứng nguy hiểm.

3. Biến chứng

Viêm xoang cấp là loại viêm khoang khi triệu chứng xuất hiện trong thời gian ngắn, dưới 4 tuần. Viêm xoang mạn có triệu chứng kéo dài trên 12 tuần. Khi bệnh nhân bị viêm xoang cấp nếu không được điều trị dứt điểm sớm thì rất có nguy cơ dẫn tới viêm xoang mạn tính và gây ra biến chứng. Khi xảy ra biến chứng, bệnh thường rất nặng, có thể đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

3.1 Biến chứng mắt

Biến chứng thường gặp nhất do viêm xoang là nhiễm trùng ổ mắt chiếm với tỉ lệ rất cao khoảng 85%, trong đó có khoảng 10% sẽ bị mù mắt. Nguyên nhân dẫn tới biến chứng mắt là do viêm xoang sàng, một số ít trường hợp là do viêm xoang hàm, xoang trán. Quá trình viêm nhiễm theo đường mạch máu từ xoang qua hốc mắt hoặc lan tỏa gây nên các biến chứng tại mắt.

Bên cạnh đó có thể bị dẫn tới viêm mô liên kết quanh mắt. Biến chứng này thường gặp trong các trường hợp viêm xoang cấp tính. Bệnh nhân đau nhức mắt dữ dội, đau thường xuyên lên đỉnh đầu. Mi mắt sưng phù do tụ mủ trong hốc mắt. Do viêm xoang sàng hoặc xoang bướm có thể dẫn tới biến chứng viêm dây thần kinh thị giác.

Ngoài ra, viêm xoang còn có thể gây viêm túi lệ, áp xe mi mắt.

3.2 Biến chứng đau đầu

Đau đầu do viêm xoang liên quan đến sưng nề niêm mạc trong xoang. Đau xảy ra trong khu vực bị ảnh hưởng là hậu quả của việc mủ, không khí và các chất nhầy bị mắc kẹt trong khoang. Sự khó chịu thường xảy ra ở hàm răng trên và dưới mắt tạo cảm giác như đau đầu, cảm giác đau tăng dần khi bệnh nhân cúi đầu về phía trước hay khi nằm.

Viêm xoang thậm chí còn dẫn đến những biến chứng nguy hiểm bao gồm:

• Viêm màng não
• Áp xe ngoài màng cứng
• Tụ mủ dưới màng cứng
• Viêm tắc xoang tĩnh mạch dọc trên
• Viêm tắc tĩnh mạch xoang hang
• Áp xe não

Đây là những biến chứng ít gặp về màng não nhưng lại vô cùng nguy hiểm, có thể dẫn tới tử vong. Các dấu hiệu thường gặp là hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc nặng biểu hiện tăng áp lực nội sọ, biểu hiện ngoài lâm sàng gồm có buồn nôn, nhức đầu, sốt cao, sợ ánh sáng, tinh thần trì trệ, cổ cứng. Tuy nhiên, đôi khi triệu chứng không điển hình mà rất lu mờ nếu tổn thương chỉ ở thùy trán…

4. Điều trị và phòng biến chứng

Điều trị viêm xoang trước tiên cần làm cho xoang dẫn lưu tốt, sau đó kiểm soát hoặc loại trừ nguồn gốc của tình trạng viêm để làm giảm cơn đau.

Hít thở không khí ẩm có thể giúp cho bệnh nhân giảm đau bằng cách làm ẩm không khí bằng máy phun sương hoặc máy tạo hơi ẩm. Bệnh nhân cần rửa mũi thường xuyên để giảm bớt các chất nhầy gây tắc nghẽn, rửa trôi các chất gây dị ứng, kích thích và vi khuẩn. Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm viêm và giảm sung huyết. Khi có những dấu hiệu bất thường, nghi ngờ bị viêm xoang cần đi khám bệnh càng sớm càng tốt, nên khám tại các chuyên khoa tai, mũi, họng.