NGUYÊN NHÂN GÂY VIÊM DA DO ÁNH SÁNG VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA

Viêm da do ánh nắng là tình trạng da tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng hoặc tia tử ngoại dẫn đến tổn thương, dị ứng nổi mẩn đỏ, ngứa rát, phồng rộp trên da,… Bệnh thường gặp ở người có làn da nhạy cảm hoặc tính chất công việc phải tiếp xúc nhiều với ánh nắng, khiến da dễ mắc tình trạng lão hóa da nhanh, xuất hiện đốm đen trên da, ung thư da,…

1. Viêm da do ánh nắng do nguyên nhân gì?

Ánh nắng mặt trời là dải các tia sáng có bước sóng khác nhau, trong đó được chia thành 3 vùng chính bao gồm: ánh sáng trắng, tia cực tím và tia hồng ngoại. Năng lượng của mỗi tia ánh sáng này là khác nhau và gây ảnh hưởng khác nhau đến làn da. 

 Viêm da do ánh nắng là dạng tổn thương da do tia sáng có năng lượng lớn

 Viêm da do ánh nắng là dạng tổn thương da do tia sáng có năng lượng lớn

Mức độ cảm ứng ánh sáng của da ở mỗi người là khác nhau, phụ thuộc vào các yếu tố như: màu da, độ tuổi, thời gian tiếp xúc với ánh nắng, mùa trong năm, vị trí địa lý,… Để bảo vệ da tránh ảnh hưởng tiêu cực từ những tia ánh sáng năng lượng cao và tiếp xúc trong thời gian ngoài, sắc tố melanin giữ vai trò quan trọng. Chính sắc tố da này cũng khiến màu da ở mỗi người là khác nhau, càng nhiều sắc tố melanin thì da càng sậm màu hơn.

Tùy vào giới tính, độ tuổi, gen di truyền,… mà lượng sắc tố melanin bảo vệ da là khác nhau. Vì vậy có một số người có làn da nhạy cảm có thể bị viêm da do ánh nắng chỉ sau 10 – 15 phút tiếp xúc với ánh nắng, có người chịu đựng được thời gian lâu hơn.

 Tia tử ngoại là nguyên nhân chính gây viêm da do ánh nắng

 Tia tử ngoại là nguyên nhân chính gây viêm da do ánh nắng

Nguyên nhân chủ yếu gây viêm da do ánh nắng được các nghiên cứu chứng minh chủ yếu là tia cực tím tồn tại trong ánh nắng mặt trời. Tia này có năng lượng cao nên dễ xuyên qua da, dẫn đến tổn thương tế bào da cũng như làm biến đổi protein trong tế bào. Chính những protein biến đổi này là trở thành kháng nguyên lạ, hệ miễn dịch sẽ phản ứng với chúng dẫn đến phản ứng dị ứng trên da.

Ngoài nguyên nhân này, một số yếu tố khác góp phần làm tăng nguy cơ viêm da do ánh nắng bao gồm: tiếp xúc với chất làm mỏng da, một số thuốc điều trị chứa sulfat, kháng sinh tetracycline, thuốc giảm đau, mắc phải bệnh về da,…

2. Viêm da và các dạng tổn thương da do ánh nắng

Viêm da do ánh nắng là dạng tổn thương da thường gặp nhất, hay còn gọi là tình trạng cháy nắng, nhận biết bằng dấu hiệu trên da sau: da đỏ, nóng rát, xuất hiện bọng nước hoặc phù, hồng ban trên da, da bong vảy trở nên sạm,…

Vùng da bị viêm da do ánh nắng thường là vùng da tiếp xúc trực tiếp với lượng ánh nắng mặt trời lớn, cường độ cao, đồng nghĩa với lượng tia cực tím cao vượt quá khả năng bảo vệ của sắc tố melanin. Thường gặp như da lưng, da chân tay, da mặt, da cổ,… Với trường hợp nặng hơn, viêm da do ánh nắng còn có thể xuất hiện ở vùng da không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.

 Viêm da do ánh nắng có thể lan rộng trên bề mặt da

 Viêm da do ánh nắng có thể lan rộng trên bề mặt da

Viêm da do ánh nắng có 2 thể bệnh bao gồm: viêm da bãi cỏ và viêm da đậm sắc tố thành vòng. Trong đó viêm da bãi cỏ thường gặp ở người phơi nắng trong thời gian dài kết hợp với dùng thực phẩm, hóa chất ảnh hưởng đến da. CÒn viêm da đậm sắc tố thành vòng thường gặp sau khi dùng nước hoa, nhất là vị trí hai vùng bên cổ hoặc mặt trong tay.

Ngoài viêm da do ánh nắng, một số dạng tổn thương kết hợp khác có thể cùng xuất hiện bao gồm:

Dị ứng da do ánh nắng

Triệu chứng tổn thương da dạng dị ứng khá giống với viêm da do ánh nắng, tuy nhiên thường xuất hiện chậm hơn khoảng 24h sau khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng và tia cực tím. Nguyên nhân là do đây là hậu quả của phản ứng dị ứng ở da do ánh nắng, bệnh khó phát hiện hơn và dễ lan rộng toàn thân cả đến vùng da không tiếp xúc với ánh nắng.

Điều trị dị ứng da do ánh nắng khá giống với viêm da, tuy nhiên bệnh dễ tái phát và tiến triển thành mạn tính do cơ địa nhạy cảm. Người bệnh cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng hoặc trong thời gian dài để tránh bệnh tái phát.

Sẩn ngứa da do ánh nắng

Sẩn ngứa trên da do ánh nắng thường gặp hơn ở nữ giới và vào mùa hè do đây là thời điểm ánh nắng mạnh, chứa nhiều tia cực tím và làn da của người phụ nữ thường mỏng, chứa ít sắc tố melanin hơn.

Viêm da có thể kết hợp với sẩn ngứa trên da khi tiếp xúc với ánh nắng

Viêm da có thể kết hợp với sẩn ngứa trên da khi tiếp xúc với ánh nắng

Triệu chứng của sẩn ngứa da do ánh nắng bao gồm: xuất hiện nốt sần trên da với kích thước khoảng bằng hạt ngô, nổi các mẩn đỏ và ngứa, nốt sần chứa bọng nước, khi biến mất để lại sẹo, làm khô da,…

✧ Khô da, đậm sắc tố do ánh nắng

Da chứa nhiều melanin thường có màu đậm hơn và thường có tính chất di truyền, tuy nhiên nếu da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời nhất là tia cực tím, tổn thương da chuyển sang màu sậm sẽ nặng hơn. Cụ thể, ban đầu tổn thương da dạng đỏ da, sưng phù nhẹ, sau xuất hiện mụn nước và bỏng nước giống như bệnh chàm. Sau khi mụn nước vỡ ra sẽ để lại sẹo, sắc tố đậm như nám và khiến da khô hơn.

3. Cách phòng ngừa viêm da do ánh nắng

Cách phòng ngừa hiệu quả viêm da do ánh nắng là hạn chế da tiếp xúc trực tiếp trong thời gian dài với ánh nắng mạnh, nhất là khi không có dụng cụ bảo vệ. Nếu da có hiện tượng bỏng rát, khó chịu do tiếp xúc với ánh nắng, nên dùng nước mát lau nhẹ để giảm cảm giác khó chịu.

Ngoài sử dụng các dụng cụ bảo vệ da vật lý như áo nắng, mũ nón,… thì nên bôi kem chống nắng có độ chống nắng phù hợp lên các vùng da dễ bị tổn thương như: da mặt, da cổ, da tay chân,… Nên thoa kem chống nắng có tác dụng bảo vệ, chống lại cả tia tử ngoại A và B với chỉ số SPF ít nhất từ 15 trở lên.

Thoa kem chống nắng là cách bảo vệ ngừa viêm da hiệu quả

Thoa kem chống nắng là cách bảo vệ ngừa viêm da hiệu quả

Viêm da do ánh nắng là một dạng tổn thương ảnh hưởng đến sức khỏe và tính thẩm mỹ của da, nguy hiểm hơn có thể dẫn đến ung thư da. Do vậy, không nên chủ quan mà cần điều trị các vùng da bị viêm, bảo vệ và phòng ngừa bệnh tái phát.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *