Viêm họng hạt mãn tính là tình trạng nguy hiểm, triệu chứng dai dẳng, tái phát thường xuyên và rất khó để điều trị triệt để. Việc hiểu các triệu chứng, nguyên nhân của bệnh sẽ giúp người bệnh có hướng điều trị kịp thời và hiệu quả hơn. Cùng tìm hiểu các thông tin này qua bài viết dưới đây.
Hiện nay việc điều trị viêm họng hạt mãn tính gặp nhiều khó khăn vì những biện pháp khắc phục hầu chỉ là tạm thời, các hạt xuất hiện ngay khi gặp điều kiện thích hợp. Trong bài viết hôm nay sẽ lý giải những thông tin cụ thể về bệnh viêm họng hạt cấp mãn tính và cách điều trị kịp thời.
Viêm họng hạt mãn tính là gì?
Viêm họng hạt là một dạng của bệnh viêm họng mãn tính quá phát. Lúc này, niêm mạc họng bị viêm nhiễm nặng khiến cho các tế bào lympho (có nhiệm vụ giúp cơ thể tiêu diệt vi sinh vật lạ và tác nhân truyền nhiễm trong máu) phải tăng cường hoạt động để chống lại vi khuẩn, vi rút từ bên ngoài xâm nhập vào họng.
Tình trạng viêm kéo dài sẽ khiến cho tế bào lympho phát triển mạnh, gồ cứng lên thành từng đám xơ hóa có kích thước to nhỏ khác nhau, hình thành ở sau thành họng gọi là hạt. Những hạt này gây kích thích họng khiến cho người bệnh cảm thấy đau, ngứa rát, hắng giọng, muốn khạc nhổ, sốt nhẹ vào buổi chiều, tối.
Viêm họng hạt được phân thành 2 loại: viêm họng hạt cấp tính và viêm họng hạt cấp mãn tính. Tình trạng viêm họng hạt tái đi phát lại nhiều lần được gọi là viêm họng hạt mãn tính.
Mọi lứa tuổi đều có nguy cơ mắc bệnh viêm họng hạt cấp mãn tính. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy tỉ lệ người trưởng thành thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, bụi bẩn, khói thuốc lá, hóa chất độc hại, người có sức đề kháng kém… có nguy cơ mắc bệnh viêm họng hạt mãn tính cao và khả năng tái phát bệnh cao hơn những đối tượng còn lại.
Triệu chứng bệnh viêm họng hạt mãn tính
Thông thường, bệnh nhân bị viêm họng hạt mãn tính xuất hiện một số triệu chứng đặc trưng sau:
- Ngứa họng: Cảm giác ngứa họng, vướng víu trong họng, phải khạc nhổ, đằng hắng, ho khạc dai dẳng để làm long đờm, lấy lại được nước giọng trong như bình thường.
- Đau họng: Người bệnh cảm thấy đau rát ở cổ họng. Đau hơn mỗi khi ăn hoặc nuốt nước bọt.
- Trên thành họng có những hạt trắng, hạt đỏ: Quan sát bên trong họng thấy ẩm ướt, những hạt trắng (hạt lympho) kích thước to nhỏ khác nhau mọc dày, có hạt nhỏ bằng ghim nhưng cũng có hạt to như hạt đậu, nối với nhau bằng những dây máu đỏ. Lưỡi gà dày và màng hầu bị hẹp lại.
- Ho khan, ho có đờm: Bệnh nhân xuất hiện được ho khan, ho có đờm được một lúc thì muốn khạc nhổ. Trường hợp viêm họng hạt nặng, đờm có thể là chất màu trắng nhầy đặc quánh có lẫn với máu.
Người bệnh viêm họng hạt rất khổ sở bởi triệu chứng bệnh gây ra
Khi sức đề kháng giảm sút do nhiễm vi-rút, thời tiết thay đổi đột ngột, các triệu chứng có thể nặng lên thành một đợt viêm họng cấp.
Nguyên nhân gây bệnh viêm họng hạt cấp mãn tính
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm họng hạt mãn tính hoặc khiến cho bệnh thường xuyên tái phát, trở nặng thêm.
- Mắc một số bệnh đường hô hấp như viêm mũi, viêm xoang: Viêm mũi, viêm xoang khiến cho chất nhầy, mủ mang theo vi khuẩn gây hại từ cơ quan này tràn xuống và bao phủ niêm mạc họng, làm cho họng không thực hiện được nhiệm vụ làm sạch, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm họng hạt.
- Do bị viêm Amidan mãn tính: Cho dù bệnh nhân bị viêm amidan mãn tính có được điều trị bằng biện pháp phẫu thuật nhưng bệnh viêm họng hạt vẫn có thể xuất hiện, có khi nhiều hơn bình thường do tế bào lympho sau thành họng phát triển mạnh hơn để bù lại phần cắt bỏ.
- Sự thay đổi thời tiết đột ngột: Thời tiết thay đổi đột ngột khiến cho sức đề kháng của con người yếu đi, dễ bị vi khuẩn, vi rút có hại xâm nhập và gây bệnh.
- Do môi trường sống ô nhiễm: Môi trường sống nhiều khói bụi, chất độ hại… sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, vi rút gây viêm họng sinh sôi, phát triển tấn công cơ thể và gây bệnh.
- Do mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản: Chất dịch trào ngược kèm theo axit, pepsin bị đẩy ngược lên thực quản, họng sẽ bào mòn niêm mạc họng, tăng nguy cơ mắc bệnh viêm họng hạt mãn tính.
Bệnh viêm họng hạt mạn tính có nguy hiểm không?
Viêm họng hạt cấp mạn tính là bệnh đường hô hấp vô cùng phổ biến. Điều này tạo tâm lý chủ quan, chỉ cần ra nhà thuốc mua một vài liều là bệnh sẽ thuyên giảm. Phản bác quan điểm trên: “Bệnh viêm họng hạt cấp mạn tính nếu không điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể gây biến chứng nguy hiểm.” Một số biến chứng bệnh gây ra là:
- Áp xe vòm họng: Những tổ chức lympho dày đặc trong vòm họng sẽ gây biến chứng như viêm tấy xung quanh họng, áp xe họng (thành sau họng bi viêm nhiễm, hóa mủ).
- Viêm phế quản: Viêm họng hạt mãn tính có thể khiến cho niêm mạc ống phế quản – đường nối khí quản đến phổi bị viêm, gây nên triệu chứng ho dai dẳng kèm theo đờm.
- Viêm xoang: Tai mũi họng là những cơ quan lân cận và có liên quan mật thiết đế nhau. Tình trạng viêm họng hạt mãn tính sẽ khiến cho vi khuẩn phát triển rộng, lan đến các hốc xoang rỗng nằm cạnh mũi gây bệnh viêm xoang.
- Viêm phổi: Đây là biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm họng hạt cấp mãn tính nếu không được điều trị.
- Ung thư vòm họng: Viêm họng hạt mãn tính thực chất là một bệnh lành tính, mặc dù gây ra các triệu chứng khó chịu nhưng không quá nguy hiểm đến sức khỏe. Tuy nhiên, biến chứng của viêm họng hạt cấp mãn tính là ung thư vòm họng lại rất nguy hiểm vì bệnh tiến triển nhanh, khó lường, đe dọa đến tính mạng, bệnh nhân cần hết sức lưu ý.
Viêm họng hạt mãn tính có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm
Do đó, khi bị viêm họng hạt mãn tính, cần nhanh chóng điều trị bệnh sớm, tránh để bệnh biến chứng nguy hiểm gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Điều trị bệnh viêm họng hạt mãn hiệu quả
Việc điều trị viêm họng hạt mãn tính cần căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu tác nhân gây bệnh là bệnh viêm xoang, trào ngược dạ dày thì công tác khắc phục cần phối hợp điều trị cả bệnh viêm xoang, bệnh dạ dày lẫn bệnh viêm họng. Nếu tác nhân gây bệnh là do yếu tố ngoại cảnh, cần nâng cao sức đề kháng, hệ miễn dịch cho cơ thể.
✧ Dùng thuốc tây chữa viêm họng hạt mãn tính
Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định một số thuốc điều trị bệnh viêm họng hạt mãn tính gồm:
- Thuốc kháng sinh: áp dụng cho trường hợp tác nhân gây bệnh là vi khuẩn
- Thuốc kháng viêm, giảm đau: giúp cải thiện tình trạng sưng, viêm ở họng, giúp bệnh nhân ăn uống thuận tiện hơn
- Viên ngậm giảm đau họng: Trong viên ngậm có chứa một số chất có tác dụng giảm viêm, giảm đau, kháng khuẩn, tăng cường sức đề kháng…
- Ngoài ra, nếu bệnh nhân ho nhiều, bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số loại thuốc cải thiện tình trạng ho khan, ho có đờm…
Dùng thuốc tây chữa viêm họng hạt mãn tính hiệu quả nhanh chóng nhưng dễ gây tác dụng phụ
Cách dùng thuốc tây trị viêm họng hạt giúp khắc phục nhanh triệu chứng bệnh, kết quả rõ ràng. Tuy nhiên, nếu lạm dụng có thể tăng nguy cơ bị loạn khuẩn, đau dạ dày, táo bón, cần đặc biệt lưu ý, tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi dùng.
✧ Áp dụng phương pháp đốt hạt
Phương pháp đốt hạt là dùng tia laser, đốt lạnh soi vào khu vực hạt, từ đó giúp triệt tiêu tế bào bị viêm nhiễm một cách nhanh chóng.
Mặc dù được dùng phổ biến nhưng phương pháp đốt hạt cũng còn tồn tại nhiều hạn chế. Một lần thực hiện chỉ đốt được những hạt có kích thước lớn, vết đốt dễ hình thành sẹo gây chít hẹp, vướng víu họng, vết thương sau khi đốt nếu chăm sóc không đúng cách rất dễ bị nhiễm trùng. Thêm vào đó, chi phí cho mỗi lần đốt hạt cũng không phải là con số nhỏ.
Cách phòng bệnh viêm họng hạt hiệu quả
Cách tốt nhất để tránh những triệu chứng khó chịu của bệnh viêm họng hạt cũng như biến chứng phức tạp của bệnh, ngay từ bây giờ, mỗi chúng ta cần áp dụng biện pháp phòng ngừa bệnh như sau:
- Tích cực điều trị bệnh viêm họng khi bệnh mới khởi phát, tránh chủ quan, chần chừ khiến tình trạng viêm nhiễm kéo dài, bệnh chuyển sang mãn tính, viêm họng hạt mãn tính gây khó khăn khi trong việc điều trị.
- Chú ý giữ gìn vệ sinh miệng. Thường xuyên đánh răng, súc miệng thật kĩ sau khi ăn.
- Không hút thuốc lá hay dùng các chất kích thích.
- Hạn chế ăn kem, ăn nhiều đồ lạnh.
- Chủ động khi thời tiết thay đổi: giữ ấm cổ, ngực, mũi, họng.
- Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, nhất là những thực phẩm giàu vitamin C, kẽm để tăng cường sức đề kháng, nâng cao khả năng chống chọi với bệnh tật.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc khi có triệu chứng bất thường để sớm có hướng điều trị.
Trên đây là giải đáp một số thắc mắc về bệnh viêm họng hạt mãn tính. Cách tốt nhất để phòng bệnh hiệu quả là sớm điều trị ngay khi triệu chứng mới xuất hiện, có như vậy mới thoát khỏi triệu chứng khó chịu bệnh gây nên.
