TÌM HIỂU CÁC LOẠI VIÊM KHỚP DẠNG THẤP

Viêm khớp dạng thấp (RA) là một bệnh tự miễn dịch gây viêm khớp, đây là loại viêm khớp phổ biến nhất. Tuy nhiên, không phải tất cả những người bị viêm khớp dạng thấp đều có những biểu hiện giống nhau, bởi có các loại viêm khớp dạng thấp khác nhau.

1. Các loại viêm khớp dạng thấp khác nhau

Theo American College of Rheumatology, viêm khớp dạng thấp là căn bệnh có ảnh hưởng đến hơn 1,3 triệu người Mỹ. Tình trạng này ảnh hưởng đến cả nam giới và phụ nữ, nhưng khoảng 75% những người bị viêm khớp dạng thấp là phụ nữ. Trong đó, 1-3% phụ nữ sẽ phát triển viêm khớp dạng thấp vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời của họ.

Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng mạn tính gây ra nhiều triệu chứng, bao gồm:

• Đau khớp;
• Cứng khớp;
• Khả năng di chuyển hạn chế;
• Sưng tấy;
• Sự mệt mỏi;
• Cảm giác khó chịu hoặc không được khỏe.

Viêm và đau khớp có thể tấn công các bộ phận khác nhau của cơ thể, chẳng hạn như các khớp ở bàn tay và bàn chân. Trong một số trường hợp, viêm khớp dạng thấp gây viêm các cơ quan như phổi hoặc mắt của bạn.

Vì nhiều triệu chứng của viêm khớp dạng thấp tương tự như các triệu chứng của nhiều bệnh khác nên việc chẩn đoán có thể gặp nhiều khó khăn. Để chẩn đoán chính xác cần đánh giá lâm sàng, chụp X-quang và một loạt các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm. Hiểu rõ các loại viêm khớp dạng thấp mà bạn mắc phải sẽ giúp bạn và bác sĩ quyết định về một kế hoạch điều trị.

1.1. Viêm khớp dạng thấp xét nghiệm huyết thanh dương tính

Nếu kết quả xét nghiệm máu của bạn dương tính với protein được gọi là yếu tố dạng thấp (RF) hoặc kháng thể peptit citrullin chống chu kỳ (anti-CCP), điều đó có nghĩa là cơ thể bạn có thể đang tạo ra phản ứng miễn dịch với các mô bình thường của bạn.

Nguy cơ phát triển viêm khớp dạng thấp của bạn lớn hơn gấp 4 lần nếu cha mẹ hoặc anh chị em của bạn có kết quả xét nghiệm dương tính với RF. Theo Johns Hopkins Medicine, khoảng 80% những người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp là dương tính với RF.

Có những protein này không nhất thiết có nghĩa là bạn bị viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, nếu bạn bị viêm khớp dạng thấp, các xét nghiệm này nó có thể giúp bác sĩ xác định loại viêm khớp dạng thấp bạn đang mắc phải.

1.2. Viêm khớp dạng thấp có xét nghiệm huyết thanh âm tính

Những người có kết quả xét nghiệm âm tính với RF và anti-CCP trong máu của họ vẫn có thể bị viêm khớp dạng thấp. Chẩn đoán viêm khớp dạng thấp không chỉ dựa trên những xét nghiệm này. Bác sĩ cũng sẽ tính đến các triệu chứng lâm sàng, chụp X-quang và các xét nghiệm khác trong phòng thí nghiệm.

Những người có kết quả xét nghiệm âm tính với RF và anti-CCP có xu hướng mắc bệnh viêm khớp dạng thấp dạng nhẹ hơn những người có kết quả dương tính.

Những người bị viêm khớp dạng thấp có huyết thanh dương tính thường bị đau nhiều hơn những người có loại huyết thanh âm tính. Họ cũng có nhiều khả năng:

• Có nốt (cục sưng dưới da);
• Bị viêm mạch máu;
• Có vấn đề về phổi;
• Có các bệnh khác cùng với viêm khớp dạng thấp của họ, như bệnh tim mạch. Những người hút thuốc cũng có nhiều khả năng bị viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính.

Nếu bạn có huyết thanh âm tính, nhưng có các triệu chứng viêm khớp dạng thấp, bạn có thể mắc một bệnh lý khác. Ví dụ, nếu bạn có huyết thanh âm tính nhưng bị viêm trong cơ thể, bạn có thể bị viêm xương khớp. Đó là một bệnh khớp mà sụn trên xương của bạn đã bị mòn, gây ra cứng khớp.

1.3. Viêm khớp vô căn vị thành niên

Viêm khớp dạng thấp vô căn vị thành niên là một trong các loại viêm khớp dạng thấp, tình trạng này phổ biến nhất ở trẻ em dưới 17 tuổi. Các triệu chứng có thể chỉ là tạm thời hay kéo dài suốt đời. Giống như viêm khớp dạng thấp trưởng thành, các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp vị thành niên bao gồm viêm khớp, cứng và đau. Nếu bệnh nặng có thể gây viêm mắt và cản trở quá trình sinh trưởng, phát triển của trẻ.

Các bệnh tự miễn có nhiều triệu chứng phổ biến nên đặc biệt khó chẩn đoán. Những người có một rối loạn tự miễn dịch thường phát triển một rối loạn khác. Một số điều kiện chồng chéo hoặc thường bị nhầm lẫn với viêm khớp dạng thấp bao gồm:

• Lupus;
• Đau cơ xơ hóa;
• Bệnh lyme;
• Hội chứng mệt mỏi mãn tính;
• Bệnh thần kinh;
• Đau thân kinh toạ;
• Thiếu máu;
• Suy giáp;
• Trầm cảm.

Viêm khớp dạng thấp cũng có thể bị nhầm lẫn với viêm xương khớp, đây không phải là một bệnh tự miễn dịch. Thay vào đó, nó gây ra bởi sự hao mòn của các khớp.

2. Điều trị các loại viêm khớp dạng thấp khác nhau như thế nào?

Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng mãn tính không có thuốc chữa. Điều trị có thể làm giảm các triệu chứng và giúp bạn có một cuộc sống tương đối năng động. Bạn sẽ trao đổi với bác sĩ của bạn để xác định cách hành động tốt nhất.

Các lựa chọn điều trị viêm khớp dạng thấp gồm có:

• Thuốc chống viêm không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen (Advil, Motrin IB) và naproxen (Aleve, Naprosyn);
• Corticosteroid theo đơn để giảm viêm và đau;
• Thuốc chống thấp khớp điều chỉnh bệnh, hoặc DMARD, để làm chậm sự tiến triển của bệnh;
• Các công cụ điều chỉnh phản ứng sinh học, nhắm mục tiêu vào các bộ phận cụ thể của hệ thống miễn dịch của bạn để ngăn chặn tình trạng viêm.

Mặc dù nhiều người đáp ứng tốt với thuốc, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật nếu viêm đa khớp dạng thấp nặng hoặc viêm khớp tổn thương khớp vĩnh viễn. Tổn thương khớp nghiêm trọng có thể làm hạn chế khả năng độc lập và cản trở hoạt động bình thường hàng ngày. Phẫu thuật thay khớp có thể phục hồi chức năng cho các khớp bị tổn thương và giảm đau do viêm.

3. Mẹo tự chăm sóc khi bị viêm khớp dạng thấp

Cùng với thuốc, bạn có thể giảm các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp bằng cách thay đổi lối sống. Các liệu pháp tự chăm sóc tại nhà có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.

Như một chế độ ăn uống giàu chất chống oxy hóa có thể làm giảm viêm và đau. Chế độ ăn nhiều rau, trái cây, cá, cũng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng.

Các thay đổi lối sống khác để cải thiện các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp bao gồm:

• Nghỉ ngơi nhiều: Mệt mỏi có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm khớp và gây ra các đợt bùng phát. Bạn hãy nghỉ ngơi trong cả ngày và tránh các hoạt động gây căng thẳng quá mức cho khớp.
• Tăng cường các hoạt động thể chất: Tập thể dục vừa phải có thể cải thiện khả năng vận động của khớp và giảm đau. Điều này bao gồm thể dục nhịp điệu, rèn luyện sức mạnh và các bài tập ít tác động khác như đi xe đạp, đi bộ hoặc bơi lội. Hãy tập thể dục 30 phút từ 3-5 ngày một tuần.
• Sử dụng liệu pháp nhiệt và lạnh: Chườm nóng để giảm cứng khớp và chườm lạnh để giảm sưng đau khớp.
• Thử các liệu pháp thay thế: Thử nghiệm các liệu pháp thay thế để giảm bớt triệu chứng. Một số bệnh nhân đã thành công với các chất bổ sung như dầu cá omega-3. Nói chuyện với bác sĩ của bạn trước khi kết hợp bổ sung với thuốc.

Điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ nếu bạn bị đau hoặc sưng khớp dai dẳng mà không cải thiện. Nếu không được điều trị, viêm khớp dạng thấp có thể gây tổn thương khớp vĩnh viễn và hạn chế đáng kể khả năng vận động. Ngoài ra, viêm khớp dạng thấp được quản lý kém làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.

Tin tốt là có một số lựa chọn điều trị để giảm bớt các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp. Thuốc kết hợp với thay đổi lối sống có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng của bạn và dẫn đến các giai đoạn thuyên giảm khi các triệu chứng biến mất.