MÁCH BẠN CÁCH PHÒNG NGỪA VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH THỦY ĐẬU

Thủy đậu là một bệnh có tốc độ lây nhiễm rất nhanh. Bệnh do cơ thể bị nhiễm virus varicella-zoster (VZV) gây ra các vết phồng rộp như ban đỏ, ngứa, mệt mỏi, và sốt. Đây đã từng là bệnh dịch trên toàn thế giới.

Các cơ quan Kiểm soát và Phòng chống dịch bệnh tại Việt Nam khuyến cáo người dân nên tiêm đủ 2 liều vaccine phòng bệnh thủy đậu để nâng cao hiệu quả miễn dịch của cơ thể đối với căn bệnh này.

Cách phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa thủy đậu là chích vaccine phòng thủy đậu

Đối tượng nào nên tiêm vaccine thủy đậu?

Vaccine phòng bệnh thủy đậu giúp người tiêm phòng ngừa bệnh và những biến chứng nghiêm trọng do bệnh gây ra. Trên thế giới, từ khi chương trình tiêm vaccine thủy đậu lan truyền rộng rãi, số ca mắc bệnh và tử vong do bệnh đã giảm được khoảng 90%.

Để vaccine thủy đậu phát huy hiệu quả tối đa, chúng ta cần tiêm đủ 2 liều. Đặc biệt, với trẻ em dưới 13 tuổi, cần tiêm ngừa thủy đậu theo lịch trình sau:

• Liều đầu tiên tiêm vào 12-15 tháng tuổi
• Liều thứ hai tiêm vào lúc 4-6 tuổi

Liều thứ hai có thể được tiêm vào độ tuổi trẻ hơn nếu nó đã được tiêm ít nhất 3 tháng kể từ liều đầu tiên.

Người từ 13 tuổi trở lên mà chưa từng bị thủy đậu hoặc được tiêm vaccine thủy đậu nên tiêm đủ 2 liều, cách nhau ít nhất 2 tháng.

Vaccine thủy đậu đặc biệt cần thiết cho những đối tượng như:

– Người khỏe mạnh chăm sóc hoặc sống chung với người có hệ miễn dịch kém

– Giáo viên

– Người làm công việc chăm sóc trẻ em

– Cư dân và nhân viên trong nhà dưỡng lão và khu dân cư

– Sinh viên

– Các tù nhân và nhân viên của các tổ chức cải huấn

– Người trong quân đội

– Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản

– Thanh thiếu niên và người lớn sống chung với trẻ con

– Người thường xuyên di chuyển xuyên quốc gia

Những người có hệ miễn dịch yếu cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tiêm vaccine thủy đậu bao gồm:

– Người nhiễm HIV

– Người bị ung thư đang trong quá trình hồi phục

– Đang dùng thuốc có thành phần steroid liều thấp hoặc liều cao

Cách điều trị bệnh thủy đậu

✧ Điều trị bệnh thủy đậu tại nhà

Có nhiều thứ có thể làm tại nhà để giúp giảm nhẹ các triệu chứng của thủy đậu và phòng ngừa nhiễm trùng da. Bạn có thể dùng kem dưỡng da chứa calamine và tắm với baking soda để giảm ngứa. Cố gắng hạn chế gãi để phòng tránh virus lây sang người khác và nhiễm khuẩn có thể xảy ra. Ngoài ra, bạn hãy nhớ cắt ngắn móng tay để phòng nhiễm trùng da gây ra bởi vết trầy xước.

✧ Các thuốc trị bệnh thủy đậu không kê toa

Bạn tuyệt đối không dùng aspirin hoặc các chế phẩm có chứa aspirin để hạ sốt. Việc cho trẻ em đang bị bệnh thủy đậu sử dụng aspirin có thể gây ra hội chứng Reye’s – một bệnh nghiêm trọng để lại hậu quả đến gan, não và có thể gây tử vong. Thay vào đó, bạn có thể sử dụng thuộc không chứa aspirin như acetaminophen để hạ sốt khi bị thủy đậu.

Tuy nhiên, các tổ chức bảo vệ sức khỏe trẻ em tại Việt Nam khuyên bạn không nên dùng thuốc hạ sốt ibuprofen cho trẻ vì việc đó có liên hệ đến nhiễm trùng da gây nguy hiểm đến tính mạng.

✧ Khi nào bạn nên đến bệnh viện?

Đối với người đã phơi nhiễm với thủy đậu, hãy đến bệnh viện nếu người đó:

– Chưa từng bị thủy đậu và chưa được chích vaccine phòng thủy đậu.

– Là trẻ em hoặc đang có thai.

– Có hệ miễn dịch yếu do bị bệnh hoặc đang dùng thuốc, ví dụ như: người bị HIV/AIDS hoặc ung thư; người đã cấy ghép tạng; người đang trong đợt hóa trị, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc sử dụng steroid kéo dài.

– Một người bị HIV/AIDS hoặc ung thư

– Một người đã cấy ghép tạng

– Một người đang trong đợt hóa trị, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc sử dụng steroid kéo dài.

Nếu người mắc thủy đậu thuộc các trường hợp sau thì đừng chần chừ đưa người bệnh đến bệnh viện

– Người bệnh có nguy cơ bị biến chứng nặng bởi và:

• Nhỏ hơn 1 tuổi
• Lớn hơn 12 tuổi
• Có hệ miễn dịch yếu
• Đang mang thai

– Người bệnh có bất kỳ triệu chứng sau:

• Sốt kéo dài hơn 4 ngày
• Sốt cao hơn 38,9ºC

– Xuất hiện trên bất cứ vùng nào bị ban đỏ hoặc bất cứ phần nào của cơ thể vết đỏ thẫm, ấm, da mềm nhũn hoặc bắt đầu chảy mủ (dính và dịch không màu). Những triệu chứng này có thể báo hiệu một tình trạng nhiễm khuẩn.

– Khó khăn khi đi lên cao hoặc có hành vi khác thường

– Khó khăn khi đi bộ

– Cổ cứng

– Nôn ói liên tục

– Khó thở

– Ho khạc nghiêm trọng

– Đau bụng nghiêm trọng dữ dội

– Ban đỏ kèm chảy máu hoặc vết bầm tím (ban xuất huyết)

Cách điều trị của bác sĩ cho người bị thủy đậu

Bác sĩ có thể dùng thuốc kháng virus để điều trị cho những người bị thủy đậu đang có diễn tiến bệnh nghiêm trọng, bao gồm:

– Người lớn hơn 12 tuổi

– Người mang bệnh da hoặc bệnh phổi mạn tính

– Người đang trong đợt điều trị kéo dài với salicylate hoặc steroid

– Phụ nữ mang thai

– Người có hệ miễn dịch yếu

Có nhiều loại thuốc kháng virus chuyên dùng điều trị thủy đậu. Thuốc sẽ phát huy tác dụng tốt nhất nếu được cho bệnh nhân sử dụng càng sớm càng tốt. Thời điểm dùng thuốc kháng virus lý tưởng nhất là trong vòng 24 giờ từ khi bắt đầu xuất hiện ban đỏ.